Zijn salarissen in orde?
Jaarlijks wordt het wereldwijde succes van het merk NISSAN bevestigd (4,8 miljoen voertuigen verkocht in 2011) en in de periode 2011/2012, verwacht de Japanse constructeur een nieuwe omzetstijging van 10%. Een succes dat uiteraard gunstig is voor RENAULT, haar meerderheidsaandeelhouder (43,4%), hoewel dit succes in vijf jaar uiterst betrekkelijk is: de beurskoers van de Europese constructeur is met 75% gedaald!
Haar president-directeur generaal Carlos Ghosn trekt daarentegen volop profijt van het succes van NISSAN. Naast zijn “Frans” salaris als president-directeur generaal van RENAULT (2,9 miljoen euro), kent hij zichzelf 9,9 miljoen euro (excl. “stockopties”!) toe als werkgever van NISSAN: de synergie van salarissen schijnt beter te functioneren dan die van de technologieën.
De beloning van Carlos Ghosn, een record in de Japanse archipel, schijnt geen commotie te hebben veroorzaakt tijdens de afgelopen algemene vergadering van aandeelhouders van NISSAN die onlangs plaatsvond in Yokohama, hoewel de aandeelhouder de beurskoers heeft zien dalen in één jaar met 10% en met 44% sinds 5 jaar. Wanneer deze algemene vergadering in Engeland georganiseerd zou zijn, zou deze ongetwijfeld meer spanningen hebben opgeroepen.
In veel vergaderingen van aandeelhouders is er iets langer dan een jaar meer commotie over de bezoldiging van directeuren. Het tandem “stijging van de beloning van de werkgever/daling van de beurskoers” roept vragen op en leidt soms zelfs tot verontwaardiging.
In de Verenigde Staten heeft bijvoorbeeld meer dan de helft van de aandeelhouders van CITIGROUP (-44% op jaarbasis) geprotesteerd tegen een salaris van 15 miljoen dollar van de algemeen directeur Vikram Pendit.
Het debat in Frankrijk over salarissen van directeuren blijft zich focussen op twee meer conventionele vragen: welk beloning toekennen ten opzichte van het laagste salaris in de onderneming? Welke belastingschijf wordt toegepast op de hoogste beloningen?
Wij hebben onze mening over de antwoorden op deze vragen. Laten we daarbij vooral denken aan de vraag die zelden gesteld wordt in Frankrijk en die niettemin essentieel is: welke beloning voor welke bedrijfsprestaties?
Deze vraag staat centraal in de debatten die hoog oplaaien in de “raden van bestuur” en de algemene vergaderingen van aandeelhouders in Engeland: het principe “say on pay”, dat wil zeggen de mogelijkheid voor aandeelhouders om voor of tegen het salaris van directeur te stemmen wordt steeds vaker toegepast. Deze mogelijkheid is helaas slechts consultatief en de aandeelhouders hebben soms moeite om hun stem te laten horen: zo werd in Dublin geen rekening met hen gehouden en hebben zij de betaling van € 8,5 miljoen aan de president-directeur generaal van de WPP, Sir Martin Sorrell, niet kunnen voorkomen. Maar de president-directeur generaal van AVIVA en die van BARCLAYS zijn afgetreden, nadat laatstgenoemde zijn eisen al naar beneden had bijgesteld op verzoek van de aandeelhouders.
In Frankrijk wordt de beloning van een directeur vastgesteld door de raad van bestuur. De vergadering van aandeelhouders kan zich uitsluitend uitspreken over de stockoptieplannen en eventuele “gouden handdruk”-regelingen. De oppositievoerende aandeelhouders moeten zich dus voorlopig bezig houden met andere zaken dan het salaris van directeuren.
Maar voor een betere ‘corporate governance’ zou een nieuw debat gevoerd moeten worden! Het wordt tijd om het alternatief tussen een regulerende Overheid en tevens aandeelhouder en een onmondige vergadering van aandeelhouders de rug toe te keren om beloningen van directeuren te kunnen vaststellen. Het Engelse voorbeeld en zijn “lente van de aandeelhouders” zoals de pers het zo mooi verwoordde, is een bron van inspiratie en een mooi voorbeeld van een zelfregulerend systeem. Een uitzonderlijke reflectie die meer gevolgd zou moeten worden in een periode waarin de wetgeving en de steeds belangrijker wordende rol van de Franse overheid de enige antwoorden schijnen te zijn op vragen rondom governance.
Didier LE MENESTREL
In samenwerking met Marc CRAQUELIN