Op de plus of de min komt het aan

In 2014 kwamen een aantal beursvoorspellingen uit (de Verenigde Staten groeien sneller dan Europa). Maar er waren ook genoeg verrassingen: de roebel boette de helft aan waarde in en de aandelenbeurs van Shanghai schoot in één jaar met 58% omhoog. Dichter bij huis kon de spectaculaire stijging van de Duitse staatsobligaties (+12% dit jaar) ook aan de categorie verrassingen uit 2014 worden toegevoegd.

Nu het tijd is om vooruit te kijken, kunnen we ons de volgende, naïeve vraag stellen: gaan die Duitse obligaties, de rendementskampioenen van het afgelopen jaar, in 2015 net zo goed presteren als in 2014?

De simpelste vragen zijn vaak het moeilijkst te beantwoorden, en daar vormt deze vraag geen uitzondering op. Bij een actuarieel rendement op Duitse staatsobligaties van 0,5% kunnen we deze vraag ook anders stellen en ons afvragen wat het actuariële rendement per eind 2015 zal zijn als deze obligaties dit jaar weer met 12% gaan stijgen.

Het antwoord zal ongetwijfeld afhangen van het gehanteerde waarderingsmodel, maar één ding is duidelijk: er staat een minteken voor. Als de Duitse obligaties in 2015 dezelfde stijging realiseren, komt hun actuarieel rendement op ongeveer -0,7% uit. Een absurd resultaat: wie wil zijn geld 10 jaar vastzetten om een negatief rendement te behalen? De logische conclusie uit deze constatering is dat de obligaties hooguit een koers zullen bereiken die overeenkomt met een actuarieel rendement van nul. Deze redenering levert al een acceptabeler resultaat op, waarbij Duitse 10-jaarsobligaties in 2015 maximaal 5% kunnen stijgen.

Dit cijfer kan een zekere intellectuele bevrediging schenken, maar niet lang: als we naar de totale rentecurve kijken, zien we dat de Duitse rente nu al tot een looptijd van 5 jaar negatief is. Een belegging op lange of middellange termijn met een negatief rendement lijkt misschien absurd, maar is een veel voorkomend feit geworden. De naïeve vraag uit de introductie zou eigenlijk als volgt moeten worden beantwoord: ja, het is nog steeds mogelijk dat de Duitse obligaties in 2015 net zo spectaculair gaan stijgen als in 2014. Dit zou wel betekenen dat de lange rente ”gewoon” negatief wordt.

”Op de beurs wordt de omvang van fluctuaties altijd onderschat”. De prestaties van de Duitse obligatiemarkt vormen een fraaie illustratie van deze oude beurswijsheid…

Maar laten we de lezer geruststellen: we hebben voor 2015 andere beleggingsideeën voor ogen dan het kopen van Duits schatkistpapier! We gaan niet anticiperen op een voortzetting van de trend en het ontstaan van een eventuele negatieve 10-jaarsrente. Toch zijn de beleggers er goed van doordrongen dat het Europese ”bijna-nul-renteklimaat” (waarbij plus of min er niet meer toe doet) een realiteit is geworden. Het verslaan van deze passieve strategie in 2015 vergt meer verbeeldingskracht en ongetwijfeld ook een hogere risicobereidheid. Om dit te realiseren moeten we ook op zoek gaan naar sectoren met een sterk kasstroomgenererend vermogen… en moeten we vooral een hogere volatiliteit, onvermijdelijk bij het streven naar een significant positief rendement, voor lief nemen.

Didier Le Menestrel