Luc Olivier

Biodiversiteit en gezondheid, een vitale link

Een stof in een zeespons die de ziekte van Alzheimer kan vertragen of uitstellen, antikankerstoffen in bomen, antibiotica in een paddenstoel: de natuur herbergt een fabelachtige diversiteit aan stoffen die veel hoop bieden voor behandelingen, maar nu bedreigd worden. Een miljoen dier- en plantensoorten, nuttig voor de voedsel-, energie- of geneesmiddelensector, worden voor het eerst in de geschiedenis van de mensheid met uitsterven bedreigd. Een cijfer van het IPBES1 dat ons eraan herinnert hoezeer ons leven afhankelijk is van wilde planten en dieren. Zo is 70% van de natuurlijke of synthetische antikankergeneesmiddelen geïnspireerd op de natuur2.

Alle belangrijke werkzame stoffen die de mens heeft ontdekt zijn afkomstig uit de natuur. Er bestaan oplossingen in de strijd tegen de ontbossing, de opwarming van de oceanen en de klimaatverandering, dringende zaken die het levende weefsel van onze planeet veranderen en onze toekomstige apotheek vernietigen. Er is nog tijd om te handelen, in navolging van groepen die sterk afhankelijk zijn van biodiversiteit en pionierende bedrijven.

Bedrijven vormen een cruciaal onderdeel van de biodiversiteit

Sommige ondernemingen ontplooien initiatieven om de biodiversiteit te beschermen en te herstellen en zorgen zo voor ingrijpende veranderingen. Dat geldt voor de Britse chemiereus Croda3, die onder meer zaadcoatings produceert waardoor zaden met minder water en voedingsstoffen kunnen groeien, wat de druk op het land doet afnemen, en het Deense biotechbedrijf Novozymes, wereldleider op het gebied van de productie van enzymen waarvan de werkzame bestanddelen uit de natuur essentieel worden voor de conservering van levensmiddelen en de zuivering van water.

Andere spelers in de gezondheidszorg proberen de druk op de biodiversiteit tegen te gaan die het risico op het ontstaan van zoönoses vergroot. Dat zijn ziekten die van dieren op mensen kunnen worden overgedragen, zoals COVID-19. Ontbossing, intensieve veeteelt en verstedelijking tasten de habitat van dieren aan en bevorderen hun migratie, en dus hun contact met de mens. Zo konden ernstige covidgevallen met de messenger-RNA-technologie veel sneller behandeld worden dan met een traditioneel vaccin. Sommige ondernemingen die cruciale werkzame stoffen ontwikkelen, zoals Croda, dat gepositioneerd is in het segment met farmaceutische lipiden, essentieel voor de samenstelling van messenger RNA-vaccins, en de Zwitserse Lonza Group, hebben voor de grote farmaceutische bedrijven gewerkt.

Maar de effectiefste en meest transformerende methoden zijn het stoppen van ontbossing en de artificialisering van grond. Sommige bedrijven hebben dit begrepen. AstraZeneca is voor zijn werkzame stoffen sterk afhankelijk van de natuur en ontplooit daarom ambitieuze initiatieven ten gunste van het klimaat en de biodiversiteit.
Het bedrijf wil met zijn AZ Forests-project tussen nu en 2025 wereldwijd 50 miljoen bomen planten en herstellen. Ook Nestlé heeft een zeer ambitieus plan gelanceerd om de boslandbouw binnen zijn toeleveringsketen te financieren. Dit programma moet tussen nu en 2030 zorgen voor de aanplanting van 200 miljoen bomen op het land van de landbouwpartners van de onderneming.

Het verlies aan biodiversiteit is niet alleen een milieuprobleem, maar ook een sociale kwestie die rechtstreeks verband houdt met onze gezondheid. Hetzelfde geldt voor de financiële gezondheid van bedrijven, die ernstig

uit balans zal raken door het verlies aan biodiversiteit of beter zal worden dankzij de ondernemingen die oplossingen ontwikkelen voor het behoud van de biodiversiteit.

1Mei 2022
2Ib.
3De vermelde waarden worden bij wijze van voorbeeld gegeven. Hun aanwezigheid in de portefeuille is niet gegarandeerd.