Meegaan met de vooruitgang

Wij gebruiken hem nog niet, maar hij is sinds begin dit jaar in waarde verdubbeld en geleidelijk dringt het gebruik ervan door in de economie: de digitale valuta bitcoin is de afgelopen maand tot boven de 2000 dollar gestegen, terwijl de munt bij zijn introductie (eind 2008) 0,001 cent waard was. Waarom heeft deze valuta, die tot nu toe niet echt serieus werd genomen, zoveel succes? Het feit dat het in Japan een betaalmiddel is geworden is ongetwijfeld een van de oorzaken: een fantastische officiële erkenning voor een munt zonder centrale bank en zonder land van herkomst… en waar niemand zeggenschap over heeft. Sindsdien is de koers van de bitcoin voortdurend gestegen: 2760 dollar op 25 mei 2017.

Niet alleen de bitcoin boekt veel succes, maar ook de technologie waaraan de munt zijn bestaan heeft te danken (Blockchain) betekent een ingrijpende wijziging van ons economisch model. Door deze baanbrekende technologie is er “gewoon” geen vertrouwensfunctie (centrale bank, overheid, notaris enz.) meer nodig, terwijl we die als onmisbaar beschouwden. De enorme vooruitgang die deze technologie teweegbrengt is ver buiten de financiële wereld voelbaar. Na de Nasdaq, de banken en de verzekeringen ondervinden ook alle andere sectoren de gevolgen: Estland experimenteert met het gebruik van de munt op notariële aktes, Sony op het gebied van onderwijs, een Frans departement (Yonne) voor online watermeters enz. Als we de uitwisseling van alle gegevens toevertrouwen aan deze technologie, die alles feilloos opslaat, ontstaan er gigantische mogelijkheden. Hoewel sommigen misschien de voorkeur geven aan potlood en papier, zal deze beveiligde en voor iedereen toegankelijke registratie via internet een steeds grotere rol gaan spelen in de uitwisseling van informatie en tegelijkertijd de kosten ervan reduceren. We beginnen nog maar net een idee te krijgen van alle mogelijke toepassingen.

We bevinden ons op een van die momenten van de geschiedenis waarop het dagelijks leven op z’n kop wordt gezet door allerlei innovaties: de biotechnologie veroorzaakt een radicale verandering van de medische wetenschap, ons bestaan wordt in toenemende mate bepaald door kunstmatige intelligentie en robots, en de economie krijgt een collaboratief en gedecentraliseerd karakter. Instinctmatig maken we ons zorgen bij dergelijke ingrijpende veranderingen en nemen we een verdedigende houding aan. Zo kunnen we nostalgisch terugverlangen naar “het zachte licht van olielampen” en “de charme van oude galjoenen”1. Toch toont de geschiedenis duidelijk aan dat dergelijke veranderingen weliswaar moeilijk maar toch noodzakelijk zijn en dat twijfel en bezorgdheid de grootste vijanden van onze samenleving zijn. De zijdewevers van Lyon (“Les Canuts”) hebben het destijds aan den lijve ondervonden… We kunnen nog zo hard te keer gaan tegen de moderniteit (in dit geval de weefmachine van Jacquard), innovaties zijn onvermijdelijk en we moeten leren leven met de vooruitgang, ook al is die soms verontrustend.

Wat zijn de gevolgen voor de beleggingssector? Uiteraard wordt ook onze sector, net als alle andere activiteiten, beïnvloed door de steeds snellere technologische ontwikkelingen en dat zal in de toekomst zo blijven. Gewoontegetrouw hebben we, op grond van onze optimistische houding, een positieve visie op dergelijke veranderingen. We zien wat er op het spel staat en welke nieuwe perspectieven er ontstaan.

Wat de praktische kant van de zaak betreft, hebben we ons aanbod uitgebreid met het in januari 2015 geïntroduceerde fonds FCM Robotique, dat belegt in de sector kunstmatige intelligentie. Het fonds heeft sinds zijn oprichting een rendement van +25,9%2 gegenereerd… Een bemoedigend resultaat! Er zit ook beweging in de klassieke fondsen, die nu in staat zijn om wereldwijd beleggingskansen op te sporen. Bij de introductie in 1991 van Echiquier Agressor bestond die mogelijkheid nog niet.

Het lijkt erop dat Frankrijk heeft besloten met zijn tijd mee te gaan, overeenkomstig het pleidooi van de Franse 19e-eeuwse econoom Jean-Baptiste Say3: “In de vooruitgang die we zelf teweeg hebben gebracht zien we de kiem van een nog grotere vooruitgang. Laten we daarom de toekomst met nog meer onverschrokkenheid en vertrouwen tegemoet treden”. Hoewel we dit enthousiasme delen, kunt u erop rekenen dat we het hoofd koel houden: we laten ons in geen geval meeslepen in een technologische euforie. We zullen altijd blijven geloven in de kracht van het menselijk vernuft en het gezond verstand: onmisbaar om met heldere blik de technologie in onze activiteiten, ons leven en ons fondsbeheer te integreren.

Didier Le Menestrel

1 Toespraak van Charles De Gaulle, 14 juni 1960
2 Gegevens per 26 mei 2017
3 “La Décade”, www.cerclejeanbaptistesay.com